Wat te doen bij ontmoediging, lijden, frustratie?

Regelmatig hebben we te maken met mensen die het niet meer zien zitten, ze zijn ontmoedigd, het programma frustreert hen. Ze zijn hopeloos en kunnen maar met moeite nuchter blijven.

Meestal zijn er situaties in hun leven, die niet rechtstreeks met hen te maken hebben, maar waar ze zich mee verbonden voelen.

Ze nemen zich iets voor, maar het lukt niet. een karwei in huis of in de tuin niet kunnen doen door omstandigheden kan genoeg zijn. Je kan hard werken om iets te bereiken, maar je komt geen meter verder.

Je kan ontgoocheld zijn in jezelf, omdat je in het leven niet bereikt hebt wat je wilde…als ik dit gedaan had, dan was…

En samen met die ontmoediging komt er de machteloosheid, de spijt, de woede, zelfs verdriet wat we niet willen voelen.

We verlangen allemaal naar geluk. We jagen het na, in de veronderstelling dat succes, rijkdom, plezante dingen, geluk zijn. Daar zijn de mensen al eeuwen mee bezig. Streven naar genot en het vermijden van pijn.

Maar ja, je hebt niet altijd te kiezen.

En als er dan toch pijn of verdriet komt, of een tegenvaller zoals bijvoorbeeld " terug gaan drinken ", dan zijn er vier mogelijke reacties:

Een eerste: “Verzet”. Dit had niet mogen gebeuren! Dit mocht mij niet overkomen! Je bent boos op jezelf en op de hele wereld, je zoekt de schuld bij een ander en tracht je verantwoordelijkheid zo klein mogelijk te maken. Dat is niet verkeerd, want het doet ons zoeken naar uitwegen, naar oplossingen.

Maar helaas, als je in die boosheid blijft hangen kan het je verbitterd en wrokkig maken. En op dat ogenblik is er geen creativiteit meer naar enige uitkomst.

Een tweede houding is “Berusting”. We moeten het maar nemen zoals het komt, het is niet anders. Waarom zou ik niet getroffen kunnen worden door lijden of ontmoediging? Het kan mijn buurman overkomen, dus ben ik er ook vatbaar voor. En er zijn er die het nog veel erger hebben dan ik. Laat ik het maar lijdzaam dragen en niet te fel klagen. Maar is dat de juiste houding?

Een derde houding is er een van “Onverstoorbaarheid”. Alles wat me overkomt mag me niet raken, ik laat het over mij komen, maar innerlijk wil ik de rust bewaren. Een stoïcijnse onverstoorbaarheid, afgesloten van alles wat er rondom mij gebeurt. Wat er ook gebeurt, ik wil niet uit mijn evenwicht raken. Als ik alle verlangens los laat kan ik er bovenuit stijgen. Maar is dat nu het leven dat ik wil?

Een vierde reactie, en dat is volgens mij de juiste: “Hoopvolle acceptatie”. We aanvaarden het lijden, de ontmoediging, de frustratie, maar in hoop. Het is nog nacht, maar er is al een streepje licht te zien in de verte. Er is teleurstelling, maar er is een oplossing in het verschiet. Er is een deur gesloten, maar er gaat een betere deur voor me open.

En dat is de visie die ons de twaalf stappen geeft. We aanvaarden wat op ons afkomt, maar we geloven in de oplossing, in de toekomst. Wat is nu onze zorg, de zorg van de groep? Zorg ervoor dat niemand de moed opgeeft, dat niemand achter blijft. Zorg ervoor dat iedereen de finish haalt. Doe het met liefde, doe het met bezorgdheid, soms met harde woorden, het programma is niet voor softies.

Het programma is wel heel eerlijk, het is geen cursus positief denken, het kan hard zijn. Confronterend, het beleven ervan kan pijn doen. Het beleven ervan geeft niet altijd een prettig gevoel. Ik ken geen enkel AA’er die altijd een goed gevoel heeft, altijd gelukkig is, altijd happy feelings heeft. Het programma is heel realistisch, er is lijden, er is strijd, er is teleurstelling, er zijn gebroken relaties, er is rouw, andere verslavingen, problemen met seks, vluchtgedrag, noem maar op .

Maar het programma is er ook een van hoop. Je kan alleen een uitkomst vinden als je eerst eerlijk, realistisch naar je probleem gaat zien. Het programma is een leerschool, ontmoediging is een leerschool, lijden is een leerschool. En om ergens te geraken zullen we die leerschool moeten doorlopen. Door het programma doorloop je een leerschool op weg naar karakter. Je mag dat niet uit de weg gaan. Je moet ook niet proberen er sneller te zijn door een paar stappen over te slaan. Zeker ogenblik word je dan toch teruggeslagen. Het is niet van ’s avonds ga je slapen en ’s morgens sta je volledig veranderd op .

Zo werkt het niet. Om tot ons doel te komen moeten we samen een hele lange weg lopen. Wie de weg reeds langer bewandelt weet dat het een sterk, maar mild karakter oplevert. En nu mag je zoveel boeken hierover lezen als je wil, als het niet in de praktijk omgezet wordt blijft het dode letter en heeft er niemand iets aan.

Je kan de stappen van buiten kennen, in theorie heb je alles om het te maken, maar zoals de Fyra in de fabriek in Italië perfect was, maar niet voldeed aan de West-Europese omstandigheden buiten de fabriek, zo kan je in theorie goed meedraaien in de groep of een ontwenningscentrum, maar er buiten bak je er niets van.

Wil je geschikt zijn, dan moet je overal en in alle omstandigheden kunnen functioneren. Dat krijg je pas na die lange en moeilijke weg in de groep. Daar mag je rustig zeggen: “Ik weet het precies, maar ik heb nog nooit geoefend.” Als je dat eerlijk zegt, krijg je gegarandeerd de kans om je verlangen in daden om te zetten. Je zal maar zeggen dat je je wil oefenen in verdraagzaamheid bijvoorbeeld. Gegarandeerd dat je de dagen erna voldoende mensen op je pad krijgt om je te oefenen.

Mensen binnen AA en er buiten.

Je wil geduldig en luisterbereid worden, garantie dat je een zagepiet aan de telefoon krijgt die je geduld meer dan op de proef stelt.

Je wil vergevingsgezind worden en kort erna komt “toevallig” iemand je tegen om je verlangen in de praktijk om te zetten.

Met andere woorden, als je het programma wil beleven, krijg je voldoende gelegenheid om het te oefenen. Als je gelooft zorgt je Hogere Macht daar wel voor en anders wil ik je wel wat mensen sturen.

Bekijk het maar.

Jan R.- (R.I.P) - AA Gruitrode - 2013