ANONIEME ALCOHOLISTEN LIMBURG
Wanneer men spreekt over het ontstaan van AA in Limburg verwijst men telkens naar de grootste bezieler en stichter de E.H. B. Paesmans ( geboren op 20 september 1900)
Het was pas in 1919 na afsluiting van zijn middelbare studies dat de Professor onder invloed van zijn neef Kanunnik Serdon geheel zelfstandig koos voor geheelonthouding. De Kanunnik was de voorvechter van een sobere leven stijl en verspreidde de idealen van matigheid en geheelonthouding onder de studenten.
Aanvankelijk trok dit weinig aan en slechts ten tijde van het seminarie is de E.H.B.Paesmans in 1919 geheelonthouder geworden.
Tot leraar benoemd in het College te Hasselt, wees hij de studenten de weg naar zelfbeheersing en wilskracht door soberheid en geheelonthouding in Caritas.
Onder de muren van het College heen was hij getuige van de vele ongelukken en wantoestanden veroorzaakt door het alcoholisme.
Caritas afdeling ( jeugdbeweging voor soberheid, offer en naastenliefde) was van de tientallen die in ons land leefden. Het waren jongens en meisjes uit de scholen en pensionaten die het geheel onthouden, geen tabak of geen alcohol beoefenden als een versobering voor zichzelf en een openstaan voor de noden van anderen.
Toen deze jonge mensen afgestudeerd waren richtten zij Groot-Caritas op in 1925..
De professor leidde het werk en wilden wat doen voor de armen in de stad.
Toevallig kwam hij in contact met de Hasseltse coiffeur Gabriel Detière, in de volksmond genaamd "Jelle". Deze man was geheelonthouder en verzocht naar de vergaderingen van Caritas te komen met het oog op een betere werking om alcoholisten te helpen.
Te dien tijde in 1932 werd "BR0EDERHULP" gesticht onder invloed van ‘Jelle"
Het doel was huisbezoeken te doen om te zien waar armoede en sociale nood was, ten einde die zoveel mogelijk te lenigen Bij deze opzoekingen hiervan stelde men vast dat de drankzucht meestal het gevolg hiervan was.
Men besloot uit solidariteit te helpen, alcoholisten te gaan opzoeken om hen in Caritas Beweging te brengen.
Een lokaal was er niet, geld evenmin om er een te bouwen. Jelle stond zijn scheerkamertje af en ‘s zondags kwamen daar alcoholisten samen om te stoppen met drinken.
Het was een gezellig onderonsje, kaarten, ( in die tijd bad Jelle na afloop nog do rozenkrans.).
Aan de Directeur van het Consultatiebureau voor Alcoholisme in Helmond (Nederland) werd aan de Heer Vloeyberghs gevraagd om een spreekbeurt te houden over georganiseerde alcoholistenzorg in Nederland en een bezoek aan de " Waterbond" van Membrugge werkte aanstekelijk en stelde Jelle niet alleen zijn kapperszaaltje ter beschikking maar eveneens zijn keuken ( Zuivelmarkt) .
De groep die zich ‘s zondags kwam vermaken, breidde zich uit.
Alweer bracht Jelle de oplossing. In zijn tuin bouwden de leden van de groep zelf een lokaal, dat vlug klaar kwam om na drie weken het zaaltje plechtig te openen door de E.H.Deken en de Burgemeester, in aanwezigheid van een zeventig -tal leden en familieleden.
Het was er uiterst gezellig; de Professor zegde zijn avondwoordje en de veteranen waren een sterke steun voor de nieuwelingen.
In 1940 de ontbinding van de Beweging door do oorlog en in 1944 werd de Caritaszaal door bommen verwoest.
Omdat er in Hasselt geen patronaat bestond waar de jongeren konden opgevangen worden, besloot Prof. Paesmans aan de Braderijstraat, de oude danszaal " Campina " te huren voor de jongerenorganisaties.
Er word een turnkring opgericht, waaruit de thans nog bestaande kring " Sta Paraat " groeide, een toneelvereniging en een muziekonderricht, dat uitvloeide in de kern van de huidige Limburgse School voor Jeugdonderricht en Volksmuziek.
Er werd ook een gemengd zangkoor gesticht: de basis van het thans bekende Hasseltse A Capellakoor. In de Caritaszaal ontstonden Chir groepen voor jongens en meisjes.
De bommen die Hasselt teisterden in 1941 spaarden ook de Caritaszaal en omgeving niet.
Het dak van de zaal word vernield en de omliggende woningen worden herschapen in evenveel puinhopen.
Die bommen hebben ergens wat geluk gebracht: er groeide een plan om op de puinhopen van de Caritaszaal en de omliggende woningen een groot complex op te richten met; een alcoholvrije verbruikszaal, met jeugdherberg en familiepensioen, waar al de werken van Caritas en andere organisaties konden onderkomen.
Het zou VOLKSTEHUIS heten.
Daarom moest het terrein aangekocht worden. Er was geen geld en met schuld werd een akkoord gemaakt voor de verkoop en plannen werden getekend.
Bij de bouw van het huidige Volkstehuis en de financiële moeilijkheden en andere zorgen geraakte de hulp aan alcoholisten een beetje op de achtergrond zodat sommigen op hun eentje stand hielden terwijl anderen hervielen bij gebrek aan contact.
Bij de aanvang van de werken kreeg de Prof. een tip, een gelukkige boodschap die hem aanraadde het oude magazijn en pand van de Boerenbond te kopen aan de Kolenkaai.
Dit was een goede zaak want zo is trouwens achteraf ook gebleken.
Er is ruimte lucht en ook een vleugje poëzie met de schepen die er steeds voor anker liggen.
De Professor kreeg het voor mekaar een nieuwe lening af te sluiten voor do aankoop van het terrein. Door heel het Vlaamse land is hij op bedeltoer gegaan met zijn motor.
Hij liep de deuren van de bedrijven plat om aan gunstige voorwaarden materialen te krijgen of geld. Hij organiseerde tombola’s allemaal om geld in te zamelen en tegelijkertijd speelde hij aannemer voor de bouwwerken die inmiddels al gestart waren met twee schepen stenen die Paesmans gratis kreeg.
In 1949 kwam het "VOLKSTEHUIS" klaar. Het werd. een ontmoetingstehuis voor velen. Jongeren en ouderen en ook gewezen drankzuchtigen, waar het allemaal om begonnen was, voelden er zich thuis. Nieuwe en aanvullende gebouwen werden opgericht.
De heropleving van alcoholistenzorg gebeurde tijden een Ierland reis in 1955 waar enige Groot - Caritassers de "Pioniers van het H.Hart" leerden kennen. Dit was een godsdienstige vereniging voor levenslange geheelonthouding uit liefde, eerherstel. en boete voor redding van alcoholisten. Een honderdtal Limburgse Groot - Caritassers sloten aan.
In het Hasseltse waren enige pioniers het vroegere reddingswerk van Jelle indachtig en verlangden deze actie te paren aan offer en gebed.
In 1957 bij een tweede Ierland reis werd een bezoek gebracht aan het wereldcentrum van het Maria legioen. Daar werd de raad gegeven voor de stichting in Limburg van een gespecialiseerd presidium van het Maria legioen voor hulp aan alcoholisten.
Dit werd gesticht in oktober 1957 met 15 actieve leden en bereikten in een jaar tijd meer dan 200 leden alcoholisten uit alle streken van Limburg.
Dit verrassend succes en de verheugende resultaten wettigde na 1 jaar het experiment van een medisch - maatschappelijk Consultatiebureau voor Alcoholisten want in een enquête gedaan in een 75 tal gemeenten van onze provincie bleek, dat er meer dan 5.000 alcoholisten waren.
De noodzaak drong zich op een dergelijke instelling te stichten met vrijgesteld personeel.
De Juridische stichting van het Consultatiebureau te Hasselt dateert van 11 aug. 1958.
De stichting en bezieler ervan, Prof.Paesmans, had nochtans reeds 25 jaar ervaring met alcoholisten, zijn standpunt zou men het best kunnen vergelijken met een gezegde van
Saint Exupery: " Dans la vie, il n’y a pas des solutions,
il y a des forces en marche:
il faut les créer,
les solutions suivent!"
Het Consultatiebureau van Limburg was het eerste in het land om georganiseerde hulp te bieden aan alcoholisten met vrijgesteld personeel, gespecialiseerd in dit branche.
Volgens de Professor is alcoholistenzorg een moeilijk werk, de oorzaken en aanleidingen tot drankzucht zijn uiteenlopend en ingewikkeld en de geschapen financiële toestand, morele en familiale toestanden zijn in vele gevallen hopeloos verward.
Met de mensenkennis, ervaring, takt en toegewijde liefde heeft hij met krachtdadigheid en geduld steeds hulp geboden waar de nood dwong.
Het is niet overdreven deze figuur de " Apostel der Drankzuchtigen " te noemen en het is dan ook zeer begrijpelijk dat, velen na jaren soberheid hier in Limburg fier kunnen zeggen
" Dank zij Professor Paesmans ben ik vandaag een gelukkig man!’
